IQ หรือ EQ ดีกว่า

การคัดสรรพนักงานเป็นการบ่งบอกถึงบุคลิกภาพของผู้บริหารขององค์กร ว่าชอบคนประเภทไหน เก่งงาน เก่งคน หรือชอบคนเฮง

ในทางวิชาการ ก็มีข้อถกเถียงมากมายเกี่ยวกับความเห็นต่อการสอบ IQ กับ EQ ว่าอย่างไหนดีกว่ากัน เช่น คำพูดที่ว่า “เก่งแต่เป็นคนไม่ดี (เช่น ไม่ซื่อสัตย์ มีปัญหาด้านทัศนคติกับองค์กร ฯลฯ)” “เก่งแต่ทำงานกับคนอื่นไม่ได้” จนบางครั้งมีการเทใจโน้มเอียงว่าสอบ EQ อย่างเดียวก็พอเพราะถ้า EQ ดีแล้ว ก็จะสามารถพัฒนาทักษะด้านอื่นได้ ซึ่งอาจไม่จริงเสมอไป หรืออาจต้องใช้เวลาและความพยายามมากกว่าคนที่มี IQ สูง

เรามาพิจารณาให้ละอียดอีกสักนิดว่า IQ และ EQ วัดอะไร

IQ หรือแบบวัดความถนัดทางปัญญา หรือเชาวน์ปัญญาทางการเรียนรู้ เป็นแบบวัดที่สร้างขึ้นเพื่อใช้ประเมินความสามารถทางปัญญาของบุคคล ถามว่าสำคัญไหม ผู้เขียนก็ยังยืนยันว่าสำคัญ เพราะความถนัดทางปัญญาบ่งบอกถึงศักยภาพที่คน ๆ นั้นจะสามารถเรียนรู้งานได้เร็วแค่ไหน เรียนรู้สิ่งใหม่ได้หรือไม่ สร้างสรรค์งานได้ดีเพียงใด

EQ หรือแบบวัดเชาวน์อารมณ์ เป็นแบบวัดที่สร้างขึ้นเพื่อใช้ในการประเมินปัจจัยหลักในด้านความสามารถของบุคคลในการเข้าใจตนเองและผู้อื่น และในการจัดการอารมณ์ของตนเองกับผู้อื่น ทั้งนี้ แบบวัด EQ หลาย ๆ ชุด ก็จะมีการวัดปัจจัยด้านอื่น ๆ ด้วย เช่น ความยืดหยุ่นในการวางแผน ความคิดสร้างสรรค์ แรงจูงใจในการทำงาน ความอดทนต่อความเครียด เป็นต้น

ทั้งนี้ เมื่อจะใช้แบบวัดใด เราจึงจำเป็นต้องรู้ให้ละเอียดมากขึ้นว่าแบบวัดนั้นครอบคลุมการวัดปัจจัยด้านใดบ้าง และการอ่านผล ก็จะอ่านเฉพาะสิ่งที่ถูกวัด ดังนั้น “คนที่ EQ สูง” ไม่ได้แปลว่า “เป็นคนดี” หรือ “เป็นคนซื่อสัตย์” เพราะ EQ ไม่ได้วัดเรื่องคุณธรรมจริยธรรม แต่เน้นการวัดเรื่องการเข้าใจและการจัดการด้านอารมณ์ ดังนั้น อาจพูดได้ว่า คนที่มี EQ สูง ประเมินได้ว่ามีศักยภาพที่จะ “เก่งในการบริหารคน”

นอกจากองค์กรต่าง ๆ จะให้ความสำคัญกับการวัด EQ แล้ว หลาย ๆ องค์กรจะใช้แบบวัดเจตคติด้านอื่น ๆ ด้วย บางองค์กรให้ความสำคัญในเรื่องคุณธรรมจริยธรรมมากที่สุด ในขณะที่บางองค์กรให้ความสำคัญในเรื่องความมุ่งมั่นเอาชนะอุปสรรค

เนื่องจากองค์กรต้องการประสิทธิภาพและประสิทธิผลของงาน ต้องการผลประกอบการที่ดี ต้องการการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ และต้องเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันเพื่อความอยู่รอดขององค์กร ดังนั้น เพื่อให้ได้ทั้งบุคลากรที่เก่งทั้งคนและเก่งทั้งงาน ก็ควรประเมินทั้ง IQ ควบคู่กับ EQ หรือจะเลือกวัดแบบวัดเจตคติอื่น ๆ ที่องค์กรให้ความสำคัญแทน EQ ก็ได้